همواره در بین دانشجویان و شاگردانم این سؤال مطرح بوده است که چه نیازی به فراگیری زبان عربی داریم؟ شاید فقدان انگیزه و رغبت کافی نزد بسیاری از فراگیران اعم از دانشجویان و دانش آموزان برای یادگیری زبان عربی، مانعی بزرگ در مسیر آموزش این زبان بوده که گاهی ارتباط بین معلم و متعلم را دچار مشکل ساخته است. البته عوامل زیادی در کاهش انگیزه برخی دانش آموزان به فراگیری این زبان پویا که قریب به ۲۵ کشور دنیا بدان تکلم می کنند، وجود دارد که در مجالی دیگر بدان می پردازیم.
بنده پس از سال ها تحصیل در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشته زبان و ادبیات عربی در دانشگاه های تهران و تدریس این زبان در دانشگاه ها، دبیرستان های استعدادهای درخشان، نمونه دولتی، مشارکت های مردمی و آموزشگاه های علمی آزاد، با برخی تنگناها و موانع موجود در مسیر آموزش این زبان آشنا شدم؛ با این وجود، بر اهمیت فراگیری آن برای ایرانیان واقفم که در این مجال، به برخی از عواملی که فراگیری زبان عربی را برای ایرانیان بویژه دانشجویان و دانش آموزان، لازم و پراهمیت می سازد اشاره می نمایم:
۱- عربی زبان دین ماست و آخرین کتاب آسمانی نیز به همین زبان بر پیامبر اکرم نازل گردیده است و همین کتاب با وجوه بلاغی خود، معجزه نبوت برای پیامبر بوده است؛ بدیهی است که فهم آیات، احادیث، روایات اسلامی و متون دینی از لابه لای وازگان عربی امتیازی بالاست؛ چرا که در ترجمه عبارات و متون زبان مبدأ، گاهی آن چنان که شایسته است پیام با تمام معانی، بیان و بدیع به زبان مقصد انتقال نخواهد یافت.
۲- با وجود صدها زبان و هزاران گویش شناخته شده در جهان، زبان عربی جزء ۶ زبان رسمی سازمان ملل در کنار زبان های انگلیسی- فرانسوی- اسپانیایی- چینی و روسی است که بر جایگاه و فخامت این زبان دلالت دارد.
۳- در بیش از ۴۰ کشور جهان به زبان عربی تکلم می شود و زبان رسمی ۲۵ کشور جهان، زبان عربی است که طبعا با فراگیری این زبان می توان ارتباط مؤثری با جهان عرب بویژه عربی زبانان خاورمیان داشت.
۴- امروز با توجه به توسعه اقتصادی و امنیتی و پیشرفت های عمرانی، رفاهی و ورزشی بسیاری از کشورهای عربی بویژه قطر- امارات- کویت- عربستان و…، توجه بسیاری از سرمایه گذاران غربی، گردشگران اروپایی و جهانیان به این کشورها معطوف گردیده است و با عنایت به مجاورت کشور ما با این کشورها و سفرهای مختلف تفریحی- تجاری و فرهنگی، فراگیری این زبان ضروری می نماید.
۵- بسیاری از مردم کشور ما در سفرهای دینی و مذهبی به کشورهای عربستان- سوریه و عراق، از ناآشنایی به زبان عربی برای تعامل با عربی زبانان این کشورها و کشورهای دیگر و کسب معلومات و تبادل افکار و بیان دیدگاه ها و باورهای خویش رنج می برند.
۶- با وجود بسیاری از شبکه های بین المللی پر مخاطب و خبرگزاری های بزرگ عربی همچون العالم، المنار، الجزیره، العربیه، روسیا الیوم، فرانسه ۲۴، بی بی سی عربی و صدها شبکه معتبر و منابع اطلاعاتی، پایگاه های اینترنتی عربی؛ مطبوعات و…، بی تردید عدم توانایی ایرانیان – که البته عربی از دیرباز زبان دوم آنها تلقی می شد و بسیاری از کتب دانشمندان ایرانی در قرن های گذشته به این زبان تألیف گردیده و بزرگترین لغت شناسان و نحویون زبان عربی، ایرانی بوده اند – در بهره برداری از آنها برای افزایش آگاهی در زمینه های مختلف در عصر حاضر آسیب جدی به شمار می آید.
۷- با توجه به قرابت زبان های عربی و فارسی، مشترکات بسیار و تأثیر این این دو زبان بر یکدیگر بویژه حضور انبوه واژگان و عبارات عربی در زبان فارسی و قرابت دستوری دو زبان، فراگیری زبان عربی و تکلم به آن برای ایرانیان هدفی سهل الوصول است.
۸- متخصصین فن، آن را بهترین، غنی ترین و کامل ترین زبان می دانند.
امید است همه ایرانیان بویژه دانش آموزان از همان پایه های آغازین، برای یادگیری زبان عربی اهتمام ورزند و البته مسؤولین، سیاستگزاران، کارشناسان، مؤلفین و مدرسین نیز با تغییرات بنیادین در شکل و محتوای کتب و شیوه های آموزشی، بسترهای لازم را برای اهتمام و افزایش علاقمندی فراگیران و ایجاد انگیزه و رغبت در آنان فراهم سازند.
ولی برجی ۲۸/۱۱/۹۰
